Wino gruzińskie

Gruzja uważana jest za jednego z prekursorów produkcji wina, który może pochwalić się najdłuższą historią wytwarzania tego trunku. Fakt ten potwierdzany jest przez kolejne prace wykopaliskowe prowadzone na terenie kraju, przynoszące szereg interesujących danych w postaci np. fragmentów liści winorośli czy pozostałości pestek winnych odnajdywanych w dzbanach datowanych na okres epoki brązu.

Uprawa „udomowionych” gatunków winorośli na terenie Gruzji datowana jest na okres od 5000 lat p.n.e. Od tego momentu bowiem zaczynają się pojawiać znaleziska archeologiczne w postaci glinianych naczyń dla przygotowywania i przechowywania tego szlachetnego trunku, czasze do spożycia wina czy wreszcie prymitywne jeszcze narzędzia służące do pielęgnacji krzewów winorośli. O tym, że produkcja wina była jedną z głównych gałęzi tutejszej gospodarki świadczy też fakt otwarcia w działającej od IX stulecia naszej ery Akademii w Ikalto specjalnych zajęć z zakresu produkcji wina.

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych i stosowanych po dziś dzień sposobów produkcji wina nazywany jest metodą kachetyjską. Jego istota polega na przechowywaniu oraz samym procesie fermentacji zachodzącym w glinianym naczyniu o nazwie kwewri. Jest to duża gliniana amfora, którą zakopuje się w ziemi w całości, nad poziom ziemi czy też posadzki wysuwa się jedynie górny otwór. Naczynia te mają pojemność dochodzącą do kilku tysięcy litrów, zaś ich wykonanie jest nie lada sztuką, od której zależą walory smakowe wina, które będzie w danym egzemplarzu produkowane. Natomiast fakt zakopania kwewri w ziemi ma niebagatelne znaczenie dla zabezpieczenia stałej temperatury procesu fermentacji (zwykle jest to ok. 14 stopni Celsjusza). Walor ten wykorzystywany jest zarówno podczas produkcji, jak i późniejszego przechowywania wina.

Miejsce dla produkcji oraz przechowywania wina nazywane jest marani. Znajduje się ono praktycznie w każdym gruzińskim domostwie wiejskim. Klasyczne marani to kamienna piwniczka częściowo zagłębiona w ziemi, co dodatkowo zapewnia komfort termiczny niezbędny dla zachowania odpowiednich walorów gruzińskiego wina przez cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych. 

Bez względu na to, że dzisiaj wino produkowane jest w dużych ilościach w zakładach winiarskich, przez co można je zakupić po względnie niskiej cenie, mieszkańcy wsi nieprzerwanie podtrzymują stare tradycje i wytwarzają je sprawdzonymi na przestrzeni wieków sposobami. Pielęgnacja krzewów winorośli to zajęcie, któremu każdy Gruzin oddaje się z wielkim zaangażowaniem oraz przy zachowaniu ogromnego szacunku dla tej niezwykłej rośliny. Praktycznie każdy mieszkaniec prowincji posiada tzw. wenachi – położony zwykle na tyłach domu fragment działki zarezerwowany właśnie dla winorośli. Zbiory winorośli – rtweli – wymagają wysiłku całej wiejskiej wspólnoty, kończą się też przy wspólnym stole ucztą odpowiadającą charakterem naszym dożynkom. W tradycyjnym rtweli biorą udział wszyscy domownicy, sąsiedzi i znajomi, niekiedy wspierani przez krewniaków z miasta, którzy specjalnie na tę okoliczność przybywają do wsi.

Wino stanowi nieodłączny element stołu gruzińskiego. Zgodnie z tradycją w Gruzji pije się najczęściej wino wytrawne albo półwytrawne, białe bądź o kolorze bursztynowym. Wina domowe rzadko kiedy osiągają moc ponad 9 %. Markowe wina wytrawne z dużych zakładów mają już moc około 12-13 %. 

Oprócz wina na stole gruzińskim spotkać można wódkę z winogrona, czyli czaczę. Niektórzy porównują t en alkohol do włoskiej grappy.

Najważniejszym regionem winiarskim Gruzji jest bez dwóch zdań prowincja Kachetia, położona we wschodniej części kraju. Stąd bierze swe nazwy większość markowych win gruzińskich, nazywanych zgodnie z geografią, bowiem marka wina najczęściej nazywana jest tak jak szczep winorośli z którego pochodzi, ten z kolei bierze swoje określenie od konkretnej miejscowości, w której wyrasta bądź z której zaczęło się jego rozpowszechnienie. Nie mniej interesujące są nieco mniej liczne wina pochodzące z zachodniej części kraju. Z listą najpopularniejszych gruzińskich win Możecie zapoznać się w zakładce „Gruzińskie wina”. 

Wycieczka
Kachetia – kolebka wina